• Học ngành nào để việc học luôn ổn định dù cho dịch bệnh có tái diễn hay không?
• Học ngành nào để nghề nghiệp sau này vẫn ổn định dù các biến động xã hội có thể diễn ra, như thiên tai, dịch bệnh,…?
• Học ngành nào luôn cần thiết cho môi trường xã hội vốn sẽ biến động nhiều hơn trong tương lai?

Những câu hỏi đó không chỉ xuất hiện ở thời điểm dịch bệnh COVID-19 như hiện nay mà còn là băn khoăn lâu dài khi cuộc sống ngày càng có quá nhiều những biến động không thể kiểm soát hết được. Bởi vậy, các thí sinh đứng trước ngưỡng cửa đại học, phải thông minh, thấu đáo và thường xuyên cập nhật về các xu thế phát triển của thế giới để lựa chọn ngành học phù hợp nhằm đảm bảo cho bản thân một việc làm tốt trong tương lai.

Ngành học phải được xem xét hàng đầu

Khái niệm “đại học danh giá” gần như đang bị COVID-19 xóa bỏ. Có những trường một thời là niềm ao ước của nhiều thế hệ học sinh. Thi đậu vào những trường đó thật sự khó khăn. Thế nhưng bây giờ, học sinh chỉ cần có một học bạ “đẹp” và có thêm chút ít chứng nhận tiếng Anh là đã có cơ hội được xét tuyển vào những trường danh giá đó mà không nhất thiết phải chờ đến kết quả thi THPT.

Ngay cả khái niệm “ngành danh giá”, “ngành hot” cũng đang mất giá vì COVID-19. Chỉ hơn một năm trước thôi, ngành hàng không là một ngành học cực “hot”, đặc biệt cho các bạn nữ. Nhưng bây giờ, chắc không nhiều người nghĩ đến việc chọn ngành học này dù trường đào tạo có danh tiếng đến bao nhiêu. Nhiều hãng hàng không, không chỉ ở Việt Nam mà trên cả toàn thế giới, đang rơi vào tình trạng không hoạt động được và phải đối mặt với những hiểm nguy về tài chính, thậm chí là phá sản. Rõ ràng sẽ không còn nhiều bạn học sinh THPT háo hức đăng ký vào ngành học này nữa.

Dịch bệnh dù đang gây bất ổn xã hội, đang làm trì trệ nhiều ngành nghề, tuy nhiên, nó sẽ không thể làm gián đoạn con đường học vấn của các bạn. Các bạn vẫn phải đi tới trên con đường hoàn tất “sự nghiệp” học vấn của mình. Các trường đại học hiện nay đang nỗ lực hết sức để giúp các bạn sống trọn vẹn cuộc đời sinh viên dù có dịch bệnh có tiếp tục diễn ra hay không.

Vấn đề là các bạn chọn ngành học nào?

Đầu tiên phải nói ngay rằng những ngành học đòi hỏi yếu tố thực hành hay tương tác trực tiếp trong giảng dạy sẽ gặp nhiều khó khăn. Làm thế nào để triển khai học tập với các thí nghiệm, kiến tập thực tế nếu như sinh viên cứ thỉnh thoảng lại phải nghỉ ở nhà khi dịch bệnh tái bùng phát? Các ngành Dầu khí, Tàu thủy, Hóa học, Thực phẩm, Sinh học, Nhiệt động học,… sẽ gặp không ít khó khăn trong giai đoạn này. Dĩ nhiên, về lâu dài, những ngành học này vẫn luôn cần cho xã hội và rồi sẽ lại thu hút sinh viên.

Kế đến, học ngành nào để công việc và nghề nghiệp sau này không bị gián đoạn mỗi khi có biến động như dịch bệnh tái diễn? Thời gian gần đây, một ngành rất cần thiết cho phát triển xã hội, đặc biệt là đối với các nước đang phát triển nhanh như Việt Nam, là ngành Xây dựng cũng vì dịch bệnh mà bị tê liệt ở nhiều địa phương trong cả nước. Rất nhiều nhà thầu khốn đốn khi “chôn vốn” vào công trình; công nhân thất nghiệp; thiết bị, máy móc đắp chiếu; công trình dỡ dang;… vì giãn cách xã hội.

Những ngành gắn liền với nhu cầu thiết yếu của con người, như nấu nướng, chế biến thực phẩm, nhà hàng và buôn bán thức ăn… cũng bị gián đoạn. Rất nhiều quán ăn, nhà hàng,… đã phải đóng cửa, nhiều cơ sở kinh doanh trong ngành đã phải chuyển qua các hình thức bán hàng qua mạng, giao hàng tận nhà,…

Sau hết, cần xem xét ngành nào luôn là cần thiết cho xã hội dù xã hội có gặp phải rủi ro hay biến động thế nào? Tất nhiên đó sẽ là những ngành liên quan đến các nhu cầu cơ bản của con người. Đấy là nhu cầu ăn, mặc,…, và sau các nhu cầu cấp thiết đó sẽ là nhu cầu học tập. Ngành dịch vụ ăn, uống dù dịch bệnh xảy ra có làm gián đoạn, nhưng rồi bằng cách này hay cách khác, nó vẫn sẽ tồn tại để duy trì sự sống của xã hội. Thứ đến, con trẻ, thanh thiếu niên, và thậm chí người lớn vẫn có nhu cầu tiếp thu kiến thức, được học tập và phát triển dù dịch bệnh có diễn biến phức tạp đến nhường nào. Nhiều nước gần đây đã quan tâm đến vấn đề làm thế nào để giảm thiểu “stress” hay trầm cảm cho một lượng lớn học sinh và sinh viên không thể đến trường do dịch bệnh. Cách giải quyết ở đây không có nghĩa là cho đông đảo học sinh, sinh viên đi học ngay lại mà quan trọng là hình thức và hình thái dạy và học cần thay đổi ra sao để đáp ứng với tình hình mới. Sau cùng, nếu dịch bệnh càng diễn biến phức tạp thì nhu cầu về an toàn sức khỏe cho con người và an ninh trật tự cho xã hội sẽ càng cao hơn. Sẽ cần nhiều hơn nữa những y bác sĩ, dược sĩ, điều dưỡng viên, công an,… để “ra tuyến đầu”. Nghịch lý ở đây là những ngành học kể trên đòi hỏi nhiều yếu tố thực hành và thực tế nên việc triển khai giảng dạy cũng không phải là dễ trong điều kiện hiện dịch bệnh, đối với nhiều cơ sở giáo dục.

Từ thực tế nêu trên, xin liệt kê ra dưới đây những ngành nghề nên chọn trong điều kiện dịch bệnh cũng như cho một môi trường có thể có nhiều biến động hơn trong tương lai do những hệ quả mà dịch bệnh gây ra. Một số những ngành học được liệt kê dưới đây có thể không trực tiếp thuộc các nhu cầu cơ bản của con người như đã nêu, nhưng lại có ý nghĩa phục vụ trực tiếp hoặc gián tiếp cho những nhu cầu đó trong điều kiện xã hội hiện đại:

-         Công nghệ Thông tin

-         Điện-Điện tử

-         Quản trị và Luật

-         Y-Dược-Điều dưỡng

-         Du lịch và Giải trí

Hầu như tất cả các ngành liệt kê trên đây đều là những ngành được ĐH Duy Tân quan tâm đầu tư và ít nhiều đã được xã hội tín nhiệm:

Công nghệ Thông tin: Đại học Duy Tân có năng lực Công nghệ Thông tin mạnh với 2 chương trình Công nghệ Thông tin đã được ABET kiểm định từ năm 2019. Đây là chuẩn kiểm định Kỹ thuật-Công nghệ uy tín nhất thế giới của Hoa Kỳ (ở Việt Nam, trước ĐH Duy Tân chỉ có ĐH Bách khoa Tp. Hồ Chí Minh là đạt được chuẩn này vào năm 2014). Đồng thời, ĐH Duy Tân rất thuần thục trong việc đào tạo trực tuyến hay online với bề dày hơn 10 năm đào tạo trực tuyến các chương trình eUniversity ở nhiều chuyên ngành khác nhau. Trường được Bộ Giáo dục & Đào tạo công nhận là 1 trong 4 trường của Việt Nam có hệ thống đào tạo trực tuyến đầy đủ với LMS, LCMS, và hệ thống học liệu điện tử (bên cạnh Đại học Mở Tp. Hồ Chí Mình, ĐH Mở Hà Nội và ĐH FPT). Chính vì thế, ĐH Duy Tân luôn tự tin ngành Công nghệ Thông tin của trường hiện đang đứng trong Top đầu của miền Trung cũng như của cả nước.

Điện-Điện tử: Ngành Điện-Điện tử của ĐH Duy Tân đã được kiểm định ABET, tiêu chuẩn “vàng” cho kiểm định giáo dục đại học về Kỹ thuật và Công nghệ trên thế giới, và chỉ dăm ba trường ở Việt Nam như ĐH Bách khoa Tp. Hồ Chí Minh, ĐH Quốc tế (thuộc ĐH Quốc gia Tp. Hồ Chí Minh), Cao đẳng Cao Thắng, và ĐH Duy Tân đạt được. Đồng thời, chương trình đào tạo và giáo trình của các chuyên ngành Điện-Điện tử ở ĐH Duy Tân (bao gồm Công nghệ Kỹ thuật Điện-Điện tử, Điện Tự động, Điện tử-Viễn thông, Cơ Điện tử) còn được “nhập khẩu” từ ĐH Purdue, Hoa Kỳ - 1 trong 10 trường hàng đầu về Điện-Điện tử và Viễn thông của Mỹ (theo U.S. News 2020). Cũng cần nói thêm là nhu cầu về nguồn nhân lực cho ngành Điện-Điện tử ở Việt Nam tuy không lớn bằng cho ngành Công nghệ Thông tin, nhưng lương bổng và sự ổn định nghề nghiệp trong ngành học này lại thường cao hơn dù trong bối cảnh có những biến động nào.

Quản trị và Luật học: ĐH Duy Tân đặc biệt tự hào là trường duy nhất ở Việt Nam có ngành Hệ thống Thông tin Quản lý đạt chuẩn ABET (uy tín nhất của Hoa Kỳ) và được đào tạo hoàn toàn bằng tiếng Anh. Chưa hết, hầu hết các ngành Kinh tế và Quản trị của trường đều nhận chuyển giao chương trình và tập huấn đội ngũ giảng viên từ ĐH Bang Pennsylvania - 1 trong 50 đại học có Trường Quản lý trong top hàng đầu Hoa Kỳ. Đối với các ngành về Luật pháp, nhà trường có chương trình ở hai ngành Luật học (đào tạo Luật sư) và Luật Kinh tế.

Điều dưỡng, Dược học, và Y khoa: ĐH Duy Tân đang lên kế hoạch xây dựng một bệnh viện đa khoa trong vòng một hai năm đến. Hiện tại, nhà trường đã hợp tác với Đại học Pittsburgh - 1 trong 15 đại học tốt nhất Hoa Kỳ về đào tạo các ngành Y-Dược-Điều dưỡng, để hình thành một trung tâm mô phỏng y khoa MedSIM với giá trị đầu tư lên đến hơn 4 triệu đôla Mỹ và sinh viên trong các lớp thực hành nhỏ dưới 20 người vẫn có thể tiến hành thực hành, thực tập như bình thường, bất kể điều kiện dịch bệnh thế nào. Mặt khác, cơ sở thực hành thực tế của trường là Bệnh viện TW Huế, một trong 3 bệnh viện trọng điểm của cả nước. Đồng thời, ĐH Duy Tân cũng tự hào là lực lượng giảng viên khối ngành Y-Dược-Điều đường của trường vào loại đông đảo nhất Đà Nẵng, cùng tổng số lượng sinh viên Khoa học Sức khỏe cũng vào loại đông nhất Đà Nẵng.

Du lịch & Giải trí: Dựa trên thế mạnh truyền thống về Công nghệ Thông tin và mối quan hệ mật thiết với Đại học Bang Pennsylvania (1 trong 5 đại học hàng đầu thế giới về ngành Du lịch) qua hợp tác triển khai các chương trình tiên tiến, ĐH Duy Tân đang thiết kế và chuẩn bị các môn học về Công nghệ Giải trí cho sinh viên thuộc Viện Đào tạo & Nghiên cứu Du lịch (HTi) của nhà trường. Nhà trường tin tưởng những thay đổi tới đây trong chương trình sẽ khiến sinh viên Du lịch Duy Tân năng động và uyển chuyển hơn. Nhà trường luôn tự hào là đơn vị đào tạo ngành Du lịch lớn nhất miền Trung với hơn 5.000 sinh viên tại mọi thời điểm và Viện trưởng chủ trì ngành Du lịch của trường là GS.TS. Lim Sang Taek (người Hàn Quốc), nguyên là Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Châu Á-Thái Bình Dương (APTA). Sau hết, các bạn học sinh, sinh viên chọn ngành Du lịch ở thời điểm này thì 4 năm sau có lẽ dịch bệnh này cũng đã qua đi, còn nếu như lại có một dịch bệnh hay biến động nào khác ở thời điểm đó thì các bạn vẫn đã được chuẩn bị tốt nhất để tiếp cận với những hình thức Du lịch & Giải trí mới tại ĐH Duy Tân. Nên nhớ Du lịch luôn là một điểm mạnh của Việt Nam, và đặc biệt là của Đà Nẵng.

Tóm lại, những thông tin trên đây nhằm giúp cho các bạn học sinh, sinh viên có thêm hiểu biết về các tiêu chí/điều kiện để lựa chọn ngành nghề vào đại học của mình. Những gì đã nói có thể rút gọn lại thành những ý chính sau:

(1) Hãy chọn một trong những ngành “đáng học” đã được phân tích ở trên;

(2) Hãy kiểm tra để đảm bảo rằng trường dạy những ngành học đó có được năng lực đào tạo online hay trực tuyến một cách đầy đủ (nếu không thì dù trường danh tiếng thế nào cũng sẽ nghỉ dịch dài dài và bạn không biết bao giờ mới ra trường hay tốt nghiệp đúng kế hoạch);

(3) Sau cùng, bạn nên xem xét đến uy tín, chất lượng giáo dục, kiểm định, xếp hạng,… của trường đại học, nơi bạn dự định sẽ chọn cho mình một ngành học “đáng học” như đã nói ở trên.